Antonio Rosmini
O istocie prawa
Przekład z języka włoskiego
wstęp i komentarze Krzysztof Jan Wroczyński
w serii „Teksty – Przekłady – Komentarze”

„Filozofia prawa” Antonio Rosminiego wydana po raz pierwszy w latach 1841–1843, w dwóch tomach, należy dzisiaj do klasyki myśli filozoficznoprawnej. Obecne wydanie obejmuje część pierwszą dzieła, posiadającą charakter zdecydowanie filozoficzny. Jej przekładu na język polski dokonał prof. Krzysztof Wroczyński. Podstawą tłumaczenia i polsko-włoskiej edycji ukazującej się pod tytułem „O istocie prawa” jest wydanie drugie dzieła, poprawione jeszcze przez Rosminiego, a które ukazało się po jego śmierci, w 1865 r.
Całość książki obejmuje trzy części, z których druga zawiera tekst przekładu traktatu z towarzyszeniem języka oryginału. W części pierwszej znajduje się natomiast słowo od wydawcy, wstęp oraz wprowadzenie tłumacza do wydania polskiego, zawierające szkic biograficzny Rosminiego, z omówieniem jego dorobku naukowego oraz komentarzami do tekstu przekładu. Wprowadzenie zawiera w szczególności prezentację treści „Filozofii prawa” Rosminiego, omówienie wpływu koncepcji Rosminiego na dalszy rozwój tej dziedziny badań w szkole rosminiańskiej, a ponadto zwraca uwagę na personalizm obecny w koncepcji prawa Rosminiego.
Część trzecia książki zawiera aparat krytyczny, na który składa się indeks osobowy, indeks przedmiotowy oraz wybrana bibliografia, w której akcent położony został na podstawową literaturę włoską, dotyczącą myśli filozoficznoprawnej Rosminiego, oraz na główne pozycje książkowe i artykuły poświęcone Rosminiemu w literaturze polskiej.
Lektura traktatu Rosminiego może być – zdaniem Tłumacza i wielu znawców koncepcji włoskiego filozofa – niezwykle pomocna i inspirująca dla badań współczesnych w dziedzinie zarówno filozofii prawa, jak i nauk prawnych, szczególnie zaś rozwijanych w nurcie personalistycznym. Osoba ludzka jest bowiem centrum doświadczenia i wyjaśnienia fenomenu prawa, gdyż – jak uważał Rosmini – osoba jest istniejącym prawem.

Lublin 2021, ss. 502, cena 79 zł
ISBN 978-83-65792-33-4

Arystoteles
Analityki pierwsze. Analityki wtóre
przekład i opracowanie Marian A. Wesoły (UAM, Poznań)
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (10)

Obecna edycja dwujęzyczna – polsko-grecka – Analityk pierwszych i Analityk wtórych Arystotelesa stanowi ważne wydarzenie dla polskiej filozofii współczesnej: jest nowym polskim przekładem, dokonanym prawie pół wieku po pierwszym, podjętym z troską o maksymalnie wierne oddanie myśli Mędrca ze Stagiry i uwzględniającego aktualny stan badań, dokonanym przez wybitnego znawcę antycznej myśli greckiej i bizantyjskiej, prof. Mariana A. Wesołego z Uniwersytetu Adama Mickiewicza (Poznań), opublikowanym wraz z towarzyszeniem języka oryginału, zaproponowanym w przystępnej formie graficznej i z nowym układem akapitów. Tekst grecki i polski traktatów poprzedza słowo od Wydawcy o relacji logiki i filozofii, o specyfice i dokonaniach logiki Arystotelesowskiej, oraz przedmowa Tłumacza wprowadzająca w przewodnią wizję nowego przekładu, jak i w trudności, jakich doświadcza jego Autor, usiłując jak najprecyzyjniej oddać sens greckich terminów w ich kontekście teoretycznym. Ich objaśnienie znajdujemy w zestawionym przez Tłumacza glosarium (grecko-łacińsko-angielsko-polskim). Publikacja zawiera także bibliografię źródeł i wybranych opracowań dotyczących Analityk i Arystotelesowskiej sylogistyki, oraz indeks osobowy.
Wydanie publikacji zostało dofinansowane przez Narodowe Centrum Nauki w Krakowie w ramach projektu badawczego nr 2014/15/B/HS1/00449 pt. Nowe perspektywy Arystotelesa „Analityk pierwszych i wtórych”. Nowy przekład „Analityk” ze wstępem, komentarzem i glosarium grecko-łacińsko-angielsko-polskim.

Lublin 2020, s. 454, cena 69 zł
ISBN 978-83-65792-29-7

Dysputy o uczuciach
Dysputy problemowe o prawdzie. Kwestie 25 i 26
przekład z jęz. łacińskiego Aleksander Białek
Tekst przekładu przejrzeli M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (9)

Tom obejmuje pochodzące ze zbioru Dysput problemowych o prawdzie Tomasza z Akwinu kwestie 25 i 26 dotyczące uczuć i zmysłów. Kwestia 26 pt. De passionibus animae (tłum. na język polski jako: O doznaniach duszy; O uczuciach ludzkich; O uczuciach) oraz kwestia 25 pt. De sensualitate (tłum. jako: O zmysłowości; O pożądaniu zmysłowym czyli zmysłowości) powstały podczas trzeciego roku pobytu Tomasza w Paryżu w latach 1256–1259 jako owoc jego pracy akademickiej.
Problematyka władz uczuć i zmysłów człowieka stanowi jedno z ważniejszych zagadnień antropologii filozoficznej. W dziejach filozofii podejmowano różne próby wyjaśniania ich statusu i funkcji: poczynając od negacji sfery zmysłowo-uczuciowej, poprzez jej absolutyzację, a skończywszy na redukcji uczuć do popędów czy namiętności oraz usamodzielnianiu ich i przeciwstawieniu sferze rozumowo-wolitywnej. Tomasz z Akwinu problematykę zmysłów i uczuć włącza w compositum bytu ludzkiego - to cały człowiek doznaje uczuć i posługuje się zmysłami. Z problematyką zmysłowości wiąże się zagadnienie zmysłów wewnętrznych i zewnętrznych, podstaw ich wyodrębnienia i właściwych przedmiotów ich działania oraz niezbywalnej roli, jaką pełnią w życiu poznawczym człowieka. Z kolei z problematyką uczuć jako aktów pożądania zmysłowego wiąże się zagadnienie typologii uczuć, podstaw wyróżnienia uczuć pożądliwych i gniewliwych, ich uporządkowania, miejsca w strukturze władz duszy, a przede wszystkim problem sublimacji, czyli poddania ich kierownictwu rozumu i woli.
Obecne wydanie jest drugim, a pierwszym w serii „Teksty-Przekłady-Komentarze”. Obejmuje oprócz tekstu polsko-łacińskiego także studia i komentarze, m.in. M. A. Krapca, D. Radziszewskiej-Szczepaniak, A. Gudańca, T. Pawlikowskiego, A. Maryniarczyka. W nowym wydaniu dział „Studia i Komentarze” został wzbogacony o teksty I. Deca (Oryginalność i aktualność Tomaszowej klasyfikacji uczuć), M. Czachorowskiego (Autonomizacja uczuć) oraz P. Jaroszyńskiego (Rola cnót w doskonaleniu życia uczuciowego człowieka). Wprowadzają one Czytelnika w ważną problematykę ludzkiego życia zmysłowo-uczuciowego w kontekście integralnej wizji człowieka-osoby.

Lublin 2020, s. 474, cena 49 zł
ISBN 978-83-65792-26-6

Św. Tomasz z Akwinu
Dysputy o dobru
Dysputy problemowe o prawdzie. Kwestia 21-22
przekład [z jęz. łacińskiego] Aleksander Białek
Tekst przekładu przejrzeli M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (8)

Książka obejmuje dwie kwestie, 21 i 22, ze zbioru Akwinaty Quaestiones disputatae de veritate, dotyczące dobra (De bono) i pożądania dobra oraz woli (De appetitu boni et voluntate), udostępnione w języku oryginału: łacińskim i w przekładzie polskim, oraz tematyczne studia i komentarze. Tom zawiera również bibliografię przedmiotową, indeks osobowy i rzeczowy.
Kwestie te powstały w Paryżu w latach 1257-1259. W kwestii 21 De bono św. Tomasz stara się wyjaśnić, dlaczego dobro jest powszechną właściwością wszystkich realnie istniejących bytów, w czym przejawia się owo dobro bytów, dzięki czemu byty są dobre i jakie wynikają z tego konsekwencje dla rozumienia całej rzeczywistości. Kwestia 22 De appetitu boni et voluntate zawiera zagadnienia dotyczące pożądania dobra oraz woli. Chodzi o to, czy pożądanie dobra jest właściwe wszystkim bytom, czy tylko niektórym? Co jest przedmiotem właściwym pożądania? Czym jest owo pożądanie we wszystkich bytach, a w szczególności w bycie rozumnym, jakim jest człowiek? W jaki sposób konstytuuje się ów akt pożądania i co jest jego źródłem? Oprócz kwestii o dobru książka zawiera studia i komentarze na temat powszechności dobra, decyzji jako źródła ludzkiego działania, wolności człowieka oraz miłości dobra jako podstawy dynamizmu bytowego.
Choć dysputy problemowe były przeznaczone dla zaawansowanych filozofów, to jednak ze względu na egzystencjalnie ważną problematykę, która dotyka każdego człowieka, były i ciągle są szkołą właściwego rozumienia ludzkiego działania i źródłem wielu nowych inspiracji.

Lublin 2019, s. 434, cena 48 zł
ISBN 978-83-65792-16-7

Św. Tomasz z Akwinu
Dysputy o sumieniu
Dysputy problemowe o prawdzie. Kwestie 16 i 17
przekład Aleksander Białek
Tekst przekładu przejrzeli M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (7)

Książka obejmuje dwie kwestie, 16 i 17, ze zbioru Akwinaty Quaestiones disputatae de veritate, dotyczące prasumienia-synderezy (de synderesi) i sumienia (de conscientia), udostępnione w języku oryginału: łacińskim i w przekładzie polskim, oraz tematyczne studia i komentarze. Tom zawiera również bibliografię przedmiotową, indeks osobowy i rzeczowy.
Przedmiotem pierwszej z dysput jest syndereza, jej status ontyczny (odrębna władza czy sprawność), jej właściwości (omylna czy nieomylna), możliwości jej zaniknięcia. Druga dysputa koncentruje się na sumieniu, jego statusie (władza, sprawność czy akt), jego ewentualnej omylności czy błędności, mocy wiążącej sądów sumienia itd. Obie dysputy dotyczą zatem problematyki niezwykle ważnej dla wyjaśnienia podstaw życia moralnego. Niemniej interesująca jest skomplikowana forma dysput problemowych, będących po dziś dzień niedoścignionym wzorem debaty i analizy kwestii filozoficznych. Obszerna część tomu zawiera tematyczne studia i komentarze do szczegółowych aspektów rozumienia prasumienia i sumienia w tekstach św. Tomasza z Akwinu: roli synderezy i sumienia w działaniu moralnym, ich istoty i wzajemnej relacji, stosunku do prawa naturalnego, „wiązania w sumieniu”. W tomie znajdziemy również historyczny rys początków myślenia moralnego (od Homera do Sokratesa), refleksję nad sumieniem w encyklice Veritatis splendor oraz rozważania o współczesnych paradygmatach absolutyzujących czy negujących sumienie w kontekście nauki Akwinaty o życiu moralnym i jego niezmiennych podstawach.

Lublin 2018, s. 342, cena 45 zł
ISBN 978-83-65792-13-6

Temistiusz
Parafraza księgi XII „Metafizyki” Arystotelesa
przekład z jęz. łacińskiego Monika A. Komsta
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (6)

Temistiusza Parafraza księgi XII „Metafizyki” Arystotelesa jest rodzajem komentarza na temat tytułowej księgi, zawierającej wykład na temat substancji, jej rodzajów, natury, funkcji, aż po substancję pierwszą i jej rolę jako przyczyny ruchu w świecie. Temistiusz analizuje za Arystotelesem charakter przyczyn wewnętrznych i zewnętrznych, właściwości pierwszej przyczyny, jak: wieczność, niezmienność, jedność, jej relację do innych przyczyn ruchu w świecie, czy wreszcie jej charakter jako przyczyny celowej. Książka zawiera tekst łaciński i pierwszy polski przekład autorstwa Moniki A. Komsty wraz z komentarzem, słownikiem terminów, bibliografią oraz indeksami osobowym i pojęć. W obszernym wprowadzeniu od tłumaczki znajdziemy uwagi o historii badań nad księgą XII Metafizyki Arystotelesa, jej autentycznością, autonomią treściową w stosunku do innych części dzieła, relacją do pozostałych prac Stagiryty czy chronologią powstania. Niezwykle interesującą częścią wprowadzenia jest: historia samej parafrazy Temistiusza jako szczególnej formy komentarza sporządzonej na użytek szkolny, omówienie jej treści, a więc Temistiusza koncepcji Boga wraz z trudnościami, oraz uwagi o niezwykłych losach kolejnych przekładów parafrazy.

Lublin 2018, s. 172, cena 28 zł
ISBN 978-83-65792-12-9

Św. Tomasz z Akwinu
Dysputa o prawdzie
Dysputy problemowe o prawdzie. Kwestia 1
przekład z jęz. łacińskiego Aleksander Białek
Tekst przekładu przejrzeli M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (5)

Książka zawiera 1 kwestię ze zbioru Quaestiones disputatae De Veritate w języku łacińskim i polskim; stanowi drugie wydanie poprawione i poszerzone o nowe studia i komentarze. W kwestii 1 znajdujemy Tomaszowy wykład na temat prawdy, jej ostatecznego źródła, statusu bytowego, sposobów przejawiania się. Podstawowym jest rozumienie prawdy jako następstwa istnienia bytu, stanowiące fundament pod ujęcie prawdy w sensie logicznym jako zgodności poznawania z rzeczą. W kwestii 1 znajdujemy także zalążek teorii transcendentaliów. Odpowiadając na pytanie czym jest prawda, Tomasz ukazuje różne sposoby odkrycia właściwości bytu, czy to jako jego szczególnego sposobu bytowania, czy to jako następstw tegoż sposobu bytowania. Oprócz kwestii o prawdzie książka zawiera studia i komentarze na temat transcendentaliów w aspekcie historycznym czy systemowym, ich sposobu odkrywania i formułowania teorii, rozumienia prawdy transcendentalnej, różnic pomiędzy transcendentaliami a uniwersaliami, pierwszych zasad bytowania i poznania oraz nowożytnego i współczesnego rozumienia prawdy. Studiom i komentarzom towarzyszy obszerna bibliografia przedmiotowa.

Lublin 2018, s. 380, cena 43 zł
ISBN 978-83-65792-01-3

Arystoteles
Metafizyka
tekst polski opracowali M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk
na podstawie tłumaczenia Tadeusza Żeleźnika
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (4)

Obecna druga edycja trójjęzyczna Metafizyki jest przedsięwzięciem z okazji jubileuszu 2400. rocznicy urodzin Mędrca ze Stagiry. Arystotelesowska Metafizyka należy – jak czytamy w słowie od redakcji – do „tego rodzaju skarbów kultury filozoficznej, które nie tyle umieszcza się w muzeach, by je podziwiać, lecz po które się sięga, by z nich ciągle na nowo uczyć się rzetelnej i odpowiedzialnej filozofii”, stanowiącej podstawę formowania ludzkiej kultury. Wydanie polsko-grecko-łacińskie uprzystępnia w wersji źródłowej realistyczną metafizykę Stagiryty, pozwalając Czytelnikowi nie tylko zapoznać się z tekstem oryginalnym, ale i z jego tłumaczeniem zachowującym konsekwentnie specyfikę realistycznego sposobu filozofowania, jak i realizm języka Filozofa. Tekst grecki, łaciński i polski Metafizyki poprzedza wprowadzenie pióra o. prof. Mieczysława A. Krąpca, pod którego kierunkiem powstał przekład, jak i zostało zainicjowane pierwsze wydanie. Omawia ono główne problemy dzieła, które stanowią o jego pojmowaniu, jak i o rozumieniu poznania metafizycznego. Publikacja zawiera także obszerną bibliografię (zagraniczną i polską) dotyczącą dzieła, jak i problemów metafizycznych, oraz słownik-indeks terminów greckich, łacińskich i polskich, z zaznaczeniem miejsce ich występowania, opracowany przez Arkadiusza Gudańca. Jubileuszowym wydaniem Metafizyki Arystotelesa wpisujemy się w obchody Roku Arystotelesa, z nadzieją na ponowny rozkwit filozofii metafizycznej i badań nad myślą Stagiryty.

Lublin 2017, s. 943, cena 119 zł
ISBN 978-83-65792-00-6

Temistiusz
Parafraza "O duszy" Arystotelesa
przekład z jęz. greckiego Monika A. Komsta
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze" (3)

Książka Temistiusza Parafraza O duszy w przekładzie Moniki Komsty ukazuje się po raz pierwszy w Polsce wraz z tekstem greckim. Jest doskonałym upowszechnieniem wiedzy z zakresu filozofii późnego antyku, w szczególności na temat twórczości Arystotelesa z dziedziny klasycznie rozumianej psychologii racjonalnej. Parafraza Temistiusza wydobywa rozumienie duszy jako powszechnej i wewnętrznej zasady życia jako takiego, występującej w świecie roślin, zwierząt i ludzi. Wydanie książki uzupełnia brak tekstów źródłowych poszerzając bazę źródłową myśli filozoficznej o popularny i wpływowy traktat z psychologii i antropologii filozoficznej stanowiącej punkt odniesienia dla innych typów antropologii, stanowiąc pomoc w naukach humanistycznych, społecznych i filozofii, ale także dla biologów i przyrodników badających zagadnienie życia.

Lublin 2015, s. 426, cena 44 zł
ISBN 978-83-60144-86-2

Aleksander z Afrodyzji
O duszy
przekład z jęz. greckiego Monika E. Komsta
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze"
Książka Aleksandra z Afrodyzji O duszy to pierwszy polski przekład ważnego traktatu późnego antyku powstałego w środowisku Arystotelesowego Likejonu. Jego autorem jest jeden z ostatnich scholarchów szkoły perypatetyckiej w Atenach. Traktat dotyczy genezy duszy, jej natury, władz i funkcji. Aleksander stara się zgłębić tajemnicę życia w ogóle, wskazując na podstawy dla istnienia i działania bytów ożywionych. Książka, zawierająca tekst polski i grecki, wraz ze wstępem tłumaczki, zapoczątkowuje nową serię wydawniczą "Teksty-Przekłady-Komentarze". Celem serii jest przybliżanie wielkich, a nieznanych polskiemu czytelnikowi skarbów filozofii klasycznej, których znajomość jest konieczna dla kształtowania kultury filozoficznej.

Lublin 2013, s. 281, cena 29 zł
ISBN 978-83-60144-68-8

Św. Tomasz z Akwinu
Komentarz do "Hermeneutyki" Arystotelesa
przekład z jęz. łacińskiego Andrzej P. Stefańczyk
w serii "Teksty-Przekłady-Komentarze"
Książka ukazuje się w serii wydawniczej "Teksty-Przekłady-Komentarze". Obejmuje opracowany przez św. Tomasza z Akwinu, a dokończony przez Kajetana komentarz do traktatu Arystotelesa Hermeneutyka. Komentarz do Hermeneutyki dotyczy języka, nazwy, natury wyrażeń językowych, definicji, zdań i ich podziału itd. Tomaszowy traktat z zakresu, wydawałoby się, filozofii języka, jego struktury i funkcjonowania, podejmuje jednak pytania z dziedziny metafizyki języka: dlaczego i dzięki czemu istnieje język oraz co konstytuuje język jako taki. Refleksja nad tymi pytaniami ukazuje ścisłe powiązanie języka nie tyle z myśleniem, ile z poznaniem nakierowanym na realnie istniejącą rzeczywistość, która determinuje swoją strukturą zarówno poznanie, jak i wyrażający je język. Ta metafizyczna perspektywa wyróżnia tytułowy traktat w relacji do dociekań współczesnego językoznawstwa i filozofii języka. Publikacja zawiera tekst pierwszego polskiego przekładu oraz tekst łaciński traktatu, komentarze i objaśnienia sporządzone przez tłumacza, a także indeks-słownik najważniejszych terminów oraz bibliografię.

Lublin 2013, s. 639, cena 49 zł
ISBN 978-83-60144-69-5